Top Farms Nasiona Agroporady Dobór odmian pszenic ozimych
20 kwietnia 2013

Dobór odmian pszenic ozimych

orka
Orka siewna z wałem Campbella. Fot. Sylwia Krupiak

Dokonując wyboru odmiany powinniśmy zwracać uwagę nie tylko na jej potencjał plonowania, ale również na cały szereg innych cech, które często decydują o tym, że dana odmiana jest dopasowana do lokalnych warunków gospodarowania. Cechy te dzielą się na kilka grup, jednak należy pamiętać, że każda z nich, jeśli trafi na czynnik występujący w minimum może być tą „najkrótszą klepką” ograniczającą poziom i jakość plonu. Proces ten możemy porównać do beczki Liebiega, która obrazuje prawo minimum. Ważne jest, aby w dążeniu do uzyskania wysokiego plonu nie stracić z pola widzenia innych, bardzo ważnych, i często wymienianych w opisach cech charakteryzujących odmiany.

Cel uprawy

Po pierwsze określamy cel naszej uprawy. Celem uprawy może być:

  • pszenica konsumpcyjna,
  • pszenica paszowa,
  • pszenica ciasteczkowa.

Warunki produkcyjne

Następnie analizujemy nasze pola przeznaczone w zmianowaniu na pszenice pod kątem warunków produkcyjnych.
– określamy zasobność stanowiska ze względu na:

  • zawartość podstawowych składników mineralnych (N, P, K, Mg, Ca – poziom pH), dodatkowo można zbadać poziom zasobności gleby w mikroelementy (B, Fe, Mn, Zn, Cu, S i inne),
  • nawożenia organicznego, zastosowanego pod przedplon, oraz jego formy (np. gnojowica, obornik, pomiot, kompost) i zastosowanej ilości,
  • jak bogate stanowisko zostawił przedplon, czy słoma (plon uboczny) została zebrana z pola, czy pozostała rozdrobniona,
  • jaki był przebieg pogody w okresie wegetacji (suma opadów rocznych oraz ich rozkład),
  • struktura i klasa gleby.

Zadbaj o dobry plon

Informacje te są niezbędne w celu zaplanowania nawożenia plantacji. Jedynie rośliny w dobrej kondycji od początku wzrostu mogą rokować na dobry plon! Na podstawie terminu zbioru przedplonu i wymaganego czasu na przygotowanie pola określamy termin siewu pszenicy; w tym momencie musimy dokonać właściwego wyboru odmiany, gdyż nie każda odmiana nadaje się na opóźniony termin siewu.

Oceniamy stanowisko biorąc pod uwagę zdrowotność (czy jest ono po kukurydzy, ziemniakach, rzepaku czy po zbożach) – to ułatwi nam dobrać odmianę bardziej tolerancyjną na patogeny przenoszone z glebą, jak np. fuzariozy lub zgorzel podstawy źdźbła. Pamiętajmy, jaka jest przeciętna długość wegetacji jesiennej w naszym rejonie, jaki jest przebieg pogody jesienią, czy jest ciepło czy zimno i jak obfite są opady. To wszystko w istotny sposób wpływa na stopień rozkrzewienia się roślin przed nastaniem zimy (należy pamiętać, że fazy rozwoju od szpilkowania do fazy 3-liści są najbardziej niebezpieczne dla przezimowania roślin).

Wybór odmiany

Przechodzimy do wyboru odmiany. Pomocne będą cechy charakteryzujące odmianę, takie jak:

  • wigor jesienny, czyli zdolność odmiany do krzewienia się (czy nadaje się na wczesny termin siewu, średni czy opóźniony),
  • dynamika wzrostu roślin (czy rośliny uzyskają odpowiednią fazę wzrostu w przypadku opóźnionego terminu siewu),
  • odporność na choroby, wysokość roślin, zimotrwałość i mrozoodporność (są to dodatkowe cechy, które zmniejszają ryzyko obniżenia obsady po zimie),
  • plenność, wierność plonowania i pożądane parametry jakościowe,
  • reakcja na stres suszy i tolerancja na słabsze stanowiska.

Biorąc pod uwagę szereg powyższych parametrów, możemy trafniej dokonać doboru odmiany do naszego stanowiska, licząc na optymalne wykorzystanie cech danej pszenicy. W celu ułatwienia rolnikowi podjęcia właściwej decyzji, wykonaliśmy w tym roku szereg doświadczeń odmianowo – agrotechnicznych w różnych rejonach kraju, które pozwoliły nam uzyskać wiele cennych informacji o odmianach z naszej oferty. Wiedza ta, ma służyć Państwu, w celu optymalnego wykorzystania możliwość plonotwórczych proponowanych przez nas odmian pszenic ozimych. Uzyskane wyniki prezentujemy na mapie poniżej.

mapa plonowania
Plonowanie odmian pszenic ozimych. Doświadczenia produkcyjne, zbiór 2013. [t/ha]

Krótka charakterystyka odmian pszenic ozimych

Odmiana OSTROGA

ostrogaTym rolnikom, i nie tylko, którzy mają problem z dziką zwierzyną oraz którzy oczekują dobrych parametrów jakościowych ziarna, radzimy posiać pszenicę ozimą OSTROGA. Ze względu na ości jest niechętnie zjadana przez dziki i jelenie. Dzięki wysokiej mrozoodporności (6 pkt w skali 9 punktowej), można uprawiać ją w każdym rejonie Polski. OSTROGA jest pszenicą, którą proponujemy wysiewać wcześnie po rzepakach, jak i w terminie późniejszym, po burakach czy kukurydzy, ale raczej polecamy ją na lepsze stanowiska, niż słabsze (w stosunku do innych odmian, w najmniejszym stopniu wykazuje wahania w plonie w opóźnionym terminie siewu). Ten rok pokazał, że jest odmianą zdrową. Kłos nie jest długi, plon tworzy poprzez zagęszczony łan i wysoki MTZ. Dojrzewa w terminie średnio późnym, co umożliwia rozłożenie prac żniwnych bez ryzyka utraty parametrów jakościowych. Uprawiając tę odmianę możemy liczyć na pewny plon o dobrych parametrach młynarskich.

Odmiana FIDELIUS

fideliusPoszukując wczesnej pszenicy, po zbiorze której można terminowo wykonać zabiegi agrotechniczne pod zasiew np. rzepaku należy szczególną uwagę zwrócić na odmianę pszenicy ozimej FIDELIUS. FIDELIUS jest najwcześniejszą odmianą z naszej oferty, zazwyczaj jest dojrzała do zbioru krótko po jęczmieniach ozimych. Zalecana na średnio wczesny i średni termin siewu i co ważne, z powodzeniem może być uprawiana na słabszych stanowiskach pszenicznych. Doświadczenia po ubiegłorocznej zimie, pokazały, że odmiana ta ma dobrą mrozoodporność (5 pkt. w skali 9 punktowej) i zimotrwałość. Dobrze nawożona i zebrana w optymalnych warunkach pogodowych, pozwala uzyskać ziarno o dobrych parametrach jakościowych. W bieżącym roku, tak jak i w ubiegłym, uzyskała wysokie plony w różnych rejonach Polski, o czym świadczą dane otrzymane od rolników, które prezentujemy na powyższej mapie.

Odmiana KERUBINO

kerubinoDla grupy rolników, którzy zdecydowanie stawiają na jakość i uprawiają pszenice w technologii intensywnej, proponujemy elitarną odmianę KERUBINO. Bardzo dobra jakość ziarna (szczególnie wysoka i stabilna liczba opadania) połączona z dobrą plennością to jej główne zalety. KERUBINO jest pszenicą zalecaną na wczesny, średnio wczesny i średni termin siewu po stanowiskach rzepakowych. Charakteryzuje się bardzo dobrą witalnością w

fuzarioza
Fuzarioza kłosa. Fot. Sylwia Krupiak

okresie jesiennym oraz wcześnie wznawia swój rozwój na wiosnę. Nie siejmy jej zbyt gęsto, ponieważ nie lubi zbyt wysokiej obsady. Bardzo dobrze rozkrzewia się jesienią. Cechuje ją mała podatność na fuzariozy kłosa, co pozwala uzyskać ziarno wolne od mykotoksyn. Wiemy, że zwalczanie chorób fuzaryjnych jest bardzo trudne i kosztowne, więc dokonując wyboru odmiany warto zwrócić uwagę na ten parametr.

Odmiana NELSON

nelsonJeśli planujemy zasiać odmianę o bardzo dobrych parametrach jakościowych na stanowiskach po zbożu, to w takim przypadku proponujemy nową odmianę

zgorzel podstawy źdźbła
Zgorzel podstawy źdźbła. Fot. Sylwia Krupiak

pszenicy ozimej NELSON. Pszenica ta przeznaczona jest do intensywnej technologii uprawy, na dobre stanowiska glebowe. Wysoka odporność na choroby podstawy źdźbła oraz mocny system korzeniowy są jej największymi atutami pod względem przydatności do uprawy po przedplonie zbożowym. Intensywny wzrost jesienny świadczy o tym, że NELSON może być wysiewany w opóźnionym terminie. Poza tym wysokie parametry jakościowe ziarna ułatwią sprzedaż plonu w lepszej cenie. Źdźbła tworzą niski łan, co ułatwia stabilnie utrzymać plantację. Kolejną zaletą tej odmiany jest dobra zimotrwałość, co gwarantuje poczucie bezpieczeństwa w czasie zimy.

Odmiana BOHEMIA

bohemiaOdmiana, która zaistniała na naszym rynku w roku ubiegłym, cieszy się bardzo dobrą opinią ze względu na dobry plon i zimotrwałość, odpowiednią dla klimatu Polski. BOHEMIA jest jedną z czołowych odmian na rynku czeskim, gdzie pokrywa spory areał zasiewów. To odmiana wczesna, dość wysoka, dlatego należy dopilnować odpowiedniego poziomu zastosowania regulatorów wzrostu, czyli skracania źdźbła wykonanego w optymalnym terminie. Ma bardzo wystawowy pokrój roślin i długi kłos z bardzo grubym ziarnem. Rekomendujemy ją na średni termin siewu, po rzepakach lub ziemniakach.

Nowości

Z nowości, które pojawiły się w naszej ofercie, zachęcamy Państwa do przetestowania kilku odmian, w zależności od potrzeb.

Odmiana OXAL

Do mniej intensywnej technologii uprawy, na stanowiska po rzepakach, kukurydzy i zbożach polecamy najbardziej zdrową odmianę z naszej palety – pszenicę ozimą OXAL z grupy A. Bardzo dobra jakość ziarna, wysoki plon i bardzo niska podatność na choroby zbóż (szczególnie fusarium), gwarantują, że będą Państwo zadowoleni z tej odmiany.

Odmiana BRONS

Odmiana BRONS grupa A, pszenica do uprawy w szerokim zakresie terminów siewu, bardzo dobrze radzi sobie w terminie opóźnionym. Jest pszenicą niską, odporną na wyleganie, dobrze reagującą na skracanie łanu w intensywnej technologii produkcji. Bardzo dobra zdrowotność liści i kłosów (fuzarioza kłosów), predysponuje tę odmianę do zasiewów na stanowiska po kukurydzy. Odmiana średnio późna o dobrej zimotrwałości. Ziarno średnie o bardzo dobrych parametrach jakościowych. Polecamy ją do uprawy na terenie całego kraju.

Odmiana ELIXER

elixerNajwyższe plony ziarna to główna zaleta polecanej przez nas nowej rewelacyjnej odmiany z grupy C– ELIXER. Ta wyjątkowa ciasteczkowa odmiana, dzięki dobrej tolerancji na fuzariozy kłosa nadaje się szczególnie do uprawy w regionach wilgotnych oraz na stanowiskach po kukurydzy. Toleruje opóźniony termin siewu, ma bardzo długi kłos i dobre właściwości przemiałowe zgodnie z przeznaczeniem. Należy jednak

pszenica nelson
Pszenica ozima NELSON. Fot. Maciej Biesiada

pamiętać o niskim poziomie nawożenia N – do około 120 kg czystego składnika dla produkcji tej odmiany na cele tzw. ciasteczkowe.

Wybór odmiany jest bardzo odpowiedzialną decyzją i nie może być pozostawiony przypadkowi. Jeśli mają Państwo pytania, prosimy o kontakt. Doradzimy, którą odmianę wybrać, aby jak najlepiej spełniła Państwa oczekiwania.

Opracowanie: Zespół Top Farms Agro